Startup dünyası çok ilginç zor bir dünya. Hevesli girişimciler facebook, twitter, instagram, pinterest hikayelerinden etkilenerek onlar gibi startup kurup hayallerine ulaşma derdindeler. Sanıyorlar ki bir gece önce bir fikir düşünmüşler, ertesi gün onu uygulamaya koyup başarılı olmuşlar. Böyle bir şey yok tabii ki. Okumaya devam et
Türkiye’deki siyasi tartışmaların bizi derinden etkilediğinden şüphe yok ancak buna bir de kendisini tamamen kaptıranlar var. Yine de beni asıl korkutan ait olduğu parti, cemiyet, tarikat, camia, cemaat ve her ne topluluk ise dediklerini mutlak doğru ya da yanlış kabul ederek mücadele eden insanların varlığıdır. Bu korkunç bir durum zira yaşadıklarımız insanların kendilerine ait fikirlerinin olmadığı ve grup aidiyetinin bireyselliği bastırdığı anlamına geliyor.
Geçen ay yeni bir startup ekibi beni toplantılarına çağırdı. Fikrimi almak istediklerinden hiç çekinmeden yüzlerine karşı yaptıkları hataları birer birer söyledim. Bundan sonra beni bir daha çağırmadılar. Orta yaşın üstünde bir Amerikalı aile İnternet’ten “Wish List” fikrini projeye dönüştürmüş ve teknik destek arıyorlardı. Beni aslında işin yazılım tarafına yönlendirmek isteseler de ben sadece danışmanlık tarafında kalabileceğimi ve teknik destek için zamanımın müsait olmadığını söyledim.
Artık son derece popüler olan startup (yeni girişim) etkinlikleri bütün hızıyla Türkiye’de de devam ediyor. Bu tarz etkinliklerin farklı çeşitleri mevcut. Kimisi kamplar düzenliyor, kimisi toplantılarla insanları bir araya getiriyor, kimisi de asansör konuşmalarıyla (elevator pitch) iyi girişim fikirlerini ortaya çıkarmaya çalışıyor. Genellikle İstanbul ağırlıklı olsa da İzmir ve Ankara’da da bu tarz etkinlikler kendine yer buluyor. Artık Üniversite’ler de işin içine girdiği için startup çılgınlığı bütün yurtta hızla yayılıyor.
Değişik seminerlerde veya bloglarda girişimcinin olmazsa olmaz kurallarından bahsederler. Girişimcinin mutlaka uyması gereken 10 kural veya girişimcinin yaptığı en büyük 10 hata gibi yazılar son zamanlarda revaçta.
Daha önce Startup (Yeni Tekno Girişim) şirketlerinin Türkiye’ye henüz tam uymadığından bahsetmiştik. Ayrıca Lean Startup (Yalın Girişim) kültüründeki erken kullanıcılar (early adapters) sorununa da değinmiştik. Türkiye’de Silikon Vadisi’nin çıkıp çıkamayacağını da incelemiştik. Ayrıca Growth Hacking (Büyüme Motoru Korsanları) gibi son dönemin trend konularını da işlememize rağmen hiç biri bizi tatmin etmemiş ve dönüp dolaşıp tekrar nolacak bizim halimiz sorusuna gelmiştik.
Şimdiye kadar blog yazılarımda startup (yeni tekno girişim), lean startup (yalın girişim) ve Growth Hacking (Büyütme Korsanı) hakkında yazılar yazarak düşüncelerimi paylaşmaya çalıştım.
Yalın Girişim’in Türkiye’ye uyup uymadığını da irdelemiştim ancak Startup modelini eleştirmek hiç nasip olmamıştı. Dolayısıyla biraz geç bir yazı oldu.
Farkında mısınız bilmiyorum Türkiye’nin Bakanlıklar başta olmak üzere pek çok kurumsal resmi web sitesi İnternet’in ilk günlerindeki tasarıma sahip. Pek çoğu donuk, bayağı, görsellikten fersah fersah uzak ve itici bir tasarımda yapılmış.
Silikon Vadisi’nin başını çektiği büyük İnternet ve mobil çağ çılgınlığı bütün hızıyla devam ederken karşımıza yeni kavramlar da beraberinde çıkıyor. İlk önce Lean Startup (Yalın Girişim) metodojileri çıkmıştı. Değişik bloglarda elimizden geldiği kadar Yalın Girişim‘i açıklamaya çalışmıştık. Şimdi de “Growth Hacker” kavramı yükselen trend olmaya başladı. Her yerde “Growth Hacking” veya “Growth Hacker” kavramlarını görmeye başladık. Growth Hacking eylemin kendisi olarak tanımlanırken Growth Hacker eylemcinin kendisi oluyor.
2001 yılıydı ve ben lisede Üniversite’ye hazırlanıyordum. O zaman Final Fantasy (The Spirits Within) animasyon filmiyle ilk tanışma anımdı. İlk defa bu kadar gerçeğe yakın karakter çizimleriyle karşılaşmıştım. Aslında 1998’de çıkan Antz animasyonunu geleceğe dair önemli ip uçları veriyordu ama Final Fantasy kadar gerçek yüz karakterleri ilk defa bu kadar başarılı çizilmişti.
Bilimkurgu (Science Fiction) filmlerinden en azından birine mutlaka gitmişsinizdir. Yıldız Savaşları (Star Wars), G.I Joe, The Host, Star Treks, Oblivion, After Earth gibi filmlerin etkisinde kalarak ister istemez aynı soruyu sorma ihtiyacı doğuyor. Türkiye’de ciddi bir bilimkurgu filmi çekilebilir mi?
Türkiye girişimcilik ekosisteminde hemen hemen herkesin dile getirdiği ortak bir sorun var, “Yenilikçi fikir çıkmıyor”. Pek çok büyük Türk İnternet girişimlerine rağmen özgünlük sorunu halen yerinde duruyor. Şu andaki başarılı Türk girişimlerin yabancı girişimlerin klonları olduğu için de Uluslararası standartlarda büyük girişim olarak henüz kabul görmüyor.
Bloğumu takip edenler içeriğe inanmakla ilgili yazılarımı iyi bilirler. Bir senedir hemen hemen pek çok yazımda bu hususu dile getiriyorum. En son Radikal’de çıkan “Tablet sınıfta kaldı” haberi bir kez daha bu inancımı pekiştirmiş bulunuyor. Zira habere göre içerik zayıflığı yüzünden Devletin Fatih projesi kapsamında dağıtmış olduğu tabletler eğitimde beklentiyi karşılayamamıştı.
Şu ana kadar Oscar ödül törenlerini baştan sona kadar hiç izlememiştim. Türkiye’de bulunduğumda saat farkından dolayı zaten izleme şansım çok olmuyordu ve şimdiki gibi ilgili de değildim. Bu yıl bir değişiklik yapıp (2013) izlemeye karar verdim. Hem gittiğim filmlerin hem de sevdiğim oyuncuların Oscar adayı olduğunu görünce dayanamadım ve ilk defa hayatımda bir Oscar Akademi ödül törenini etraflıca izleme imkanı buldum.
Uzun bir aradan sonra bir gezi yapmaya karar verdim ve California’daki Los Angeles ve San Francisco’ya gittim. Doğrusu benim için çok ilginç bir gezi oldu. Heyecan, hayal kırıklığı, şaşkınlık, hayranlık yani bütün duyguları birlikte yaşadığım bir gezi oldu. Gezi sırasında Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi’nden Doç. Dr. Ali Şahin Örnek Hoca’nın Silicon Valley yerine Silicon Alley kavramını dile getirmesi benim yazımın yönünü de biraz değiştirdi.
Hiç unutmuyorum, 2005 yılında Google YouTube sitesini $1.6 milyara satın aldığında Türk forumlarında Türkiye’den bir YouTube çıkar mı tartışması başlamıştı. Daha sonra Facebook, Twitter, Groupon, Instagram gibi Bilişim’de çığır açan firmalar da eklenince aynı tartışma farklı boylamlarda devam etmişti.
Bu sıralar Bulut Atlası (Cloud Atlas) filminin yarattığı etki konuşuluyor. Filme gidenler hayranlıklarını gizleyemiyor. Farklı kurgusu ve senaryosuyla insanları büyülemeye devam ediyor. Şahsen ben de filme gittikten sonra felsefesiyle ilgili yazı yazmak ihtiyacı hissettim. Dünyanın gündemindeki son derece farklı bir filme kayıtsız kalamazdım.
“Kolaycılık Felsefesi” tabirini kendim icat ettim. Bu felsefe “klonlama”, “ithalcılık”, “kopyacılık”, “kısa yoldan köşeyi dönme”, “sen satmaya bak”, “armut piş ağzıma düş”, “fikrimi söylemem çalınır” tabirleriyle aynı kapıya çıkar. Ben hepsine toptan “kolaycılık felsefesi” diyorum.
Dile kolay 39 bin metreden atlamak, uzaydan dünyaya atlamak. İnsanlık tarihinde bütün dünyanın gözü önünde imkansızı başarmak, sınırları aşmak. Dünyanın tepesinde, uzayın sınırında bir kapsül içinde hissedilen duyguları ekstrem sporcu Felix Baumgartner kadar anlayamayız. Ancak onun bu başarısında şimdiye kadar izlediği yöntemleri anlamamız ve ders çıkarmamız pekala mümkün.
Dünyada inanılmaz bir girişimcilik rüzgarı esiyor. Kuluçka merkezleri, konferanslar, startuplar, seminerler, yatırımcılar, yarışmalar derken Türkiye de bu kervana katılmış bulunuyor. Bu kadar hızlı gelişmeler olurken kavram karmaşası pekala olabiliyor.
Tarihte pek çok komutan İstanbul’u fethetmeye çalıştı, sayısız defa İstanbul surları işgale maruz kaldı ama içeriye kimse girememişti. Bununla ilgili Hadis-i Şerif’in varlığını bilen Müslümanlar da bu şerefe nail olmak istemiş ve onlar da İstanbul’u herkesten daha çok fethetmek istiyordu. Her bir Padişah adayının mutlaka bir ilim öğrenmesi gerektiğini öğrenen Fatih İstanbul’un Fethinin önünü açacak “Şahi Topları” olarak bilinen topların çizimini ve tasarımını bizzat kendisi yapmıştı.
Okumaya devam et
Dün itibariyle Yetiket’in paylaşım modelini hayata geçirmiş bulunuyoruz. Facebook’ta “share“, Twitter’da “retweet“, Pinterest’te ise “pin” olduğunu biliyoruz. Yetiket’in paylaşım modeli de “up” (yukarı) olarak tasarlanmıştır.
Okumaya devam et
Son zamanlarda Türk İnternet pazarında ilginç gelişmeler oluyor. Enuygun.com’un kurucusu Çağlar Erol’un Türkiye’de kalifiye programcı bulmanın zorluğundan bahseden“IT’de nitelikli işgücü krizi ve çözümü” yazısından sonra deyim yerindeyse yer yerinden oynadı, herkes içini döktü, konu inanılmaz yorum bombardımanına maruz kaldı. Webrazzi’yi bu kadar çok hareketli gördüğümü hatırlamıyordum. Şahsen Çağlar Bey’in çözüm olarak topu devlete atması ve yurt dışından yabancı IT elamanı ihtiyacı karşılama fikri beni de çok şaşırttı. Yurtdışından Türkiye’ye dönüş yapmayı planlayan benim gibiler eminim bu yazıdan sonra iyice alınmıştır.
Okumaya devam et
Yetiket.com projesi bütün hızıyla devam ediyor ancak Yetiket fikrinin anlaşılması ve kullanılması zaman alacağa benziyor. Tasarımda ve kullanılabilirlik fonksiyonunda sürekli güncellemeler yapılıyor. Şu an için 650 kişilik mütevazi kitlesinin geri dönüşümüne göre site kendini yapılandırmaya devam ediyor.
Okumaya devam et
Ersan Özer sonunda beklenen projesi Youlike.com’u davet yoluyla kullanıcılara açmış oldu. Benim gibi meraklı insanlar davet alır almaz hemen üye olup kullanma şansına sahip oldu.
İlk öncelikle böyle bir projenin global bir hedef olması Türk İnternet sektörünün eninde sonunda artık dışarıya açılmak zorunda kalacağının ilk sinyali sayılabilir. Dışarıya açılmayı bir rekabet unsurundan ziyade zamanla ihtiyaç olarak göreceğiz artık zira Türk piyasasına sığmadığımızı ve Türkiye sınırlarının bize dar geldiğini rahatlıkla söyleyebiliriz.
Okumaya devam et
Türk müzik klipleriyle yabancı kliplerini karşılaştırdığınızda yabancı müzik klibinde bariz bir şekilde sanallığın baskın olduğunu siz de benim gibi farketmişsinizdir.
Özellikle Amerikan şarkıcıların kliplerinde kullanılan uçuk kaçık sanal alem motifleri ve her tarafa serpiştirilmiş cicili bicili renkleri rahatlıkla algılayabilirsiniz.
Okumaya devam et
Dünyanın en zor şeyidir herşey ters gittiğinde işi oluruna bırakmak, tevekkül edebilmek. Birisi sizi incittiğinde karşılık vermek istersiniz, ona ağzının payını vermek istersiniz. Şartlar sizi olduğunuzun dışında bir yapıya büründürür ve farklı bir karakterle sahne alırsınız hayatta.
Daha önceki yazımda “Türk Girişimcilerin Ego ile İmtihanı” konusuyla MENA’ya atıfta bulunmuştum. Tekrar hatırlatayım MENA Middle East and North Africa yani Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgesi demek oluyor. Buradaki ülkeleri listeleyecek olursak: İsrail, Mısır, Türkiye, Ürdün, Lübnan, Fas, Tunus, Cezayir, İran, Yemen, Suriye, Irak, Sudi Arabistan, Katar, Umman, B.A.E, Kuveyt, Bahreyn ve Libya.
Okumaya devam et
Dabbe, Araf, 3 Harfliler Marid, Gen, Semum, Münferit, Konak, Musallat, Büyü gibi Türk korku filmlerimiz olsa da şu ana kadar iyice korkup gerildiğini söyleyene henüz rastlamadım. Bu filmlerin hepsini izlemedim ama haklarında oldukça yorum okudum. Bu yazımda amacım bu filmleri eleştirmek değil genel olarak korku filmlerdeki eksikliğimizin nedenlerini irdelemek.
Okumaya devam et
Bu yıl Arabnet konferansında Türk İnternet sektörü konuşuldu. Panelde klonlama konusuna da değinildi. Webrazzi’nin kurucusu Arda Kutsal bir soru üzerine klonlamanın kötü bir şey olmadığı ve yeniliklerin klonlama sürecinin ardından geldiğini vurguladı. Bu tarz toplantılarda en çok sorulan sorulardan birisi hep “İnternet’te Klonlama” olmuştur. Türkiye’deki İnternet klonlarının çokluğu her zaman tartışma konusu olmuştur. Bundan dolayı Türkiye’de Arda Kutsal gibi öncü isimlerin karşılaştığı tipik sorulardan birisidir bu soru.
Okumaya devam et
Bir şey dikkatinizi çekti mi, geleneksel medya platformları yerini sosyal medya platformlarına bırakırken konuşulan konular çok değişmedi. Twitter’da mesela TT ler pek çok zaman spor ve siyaset olabiliyor. Kısır döngü içinde Televizyonlarda konuşulan gündemleri belirleyenler aslında sosyal medyanın gündemini de belirlemiş oluyorlar. Yani platformlar Facebook, Twitter gibi mecralar olarak değişse de gündemi belirleyenler halen aynı geleneksel medyadaki isimler oluyor.
Okumaya devam et
Sürekli lisansını satın alıp kopyaladığımız show programları ve yarışmalar, klonladığımız İnternet projeleri, dışarıdan ithal ettiğimiz kanunlar, hiç sorgulamadan uyguladığımız kişisel gelişim metodları, bizde de bir Hollywood veya Silikon Vadisi çıkar mı sorularını ve örneklerini görünce Türkiye’nin ciddi bir üretim modeline ihtiyacı olduğunu söyleyebiliriz.
Okumaya devam et
Çok iddialı bir başlık olduğunun farkındayım. Bu konuda uzmanların hoşgörüsüne sığınarak bir kaç kelam etmek istiyorum. Toplum olarak yabancı markalı teknojoji aletlerini kullanıyoruz, yabancı model arabalara biniyoruz ve başka ülkelerin eğlence sektöründeki fimleriyle ve müzikleriyle kendimizden geçiyoruz. Bunun sonsuza kadar gidemeyeceğini hepimiz bal gibi bildiğimiz halde geniş çapta bir çözüm ve uğraş içinde de gözükmüyoruz.
Okumaya devam et
Yurt dışında zaman zaman değişik resepsiyonlara katılıyorum. En son Türkiye’den milletvekillerinin de katıldığı ve Houston Başkonsolosluğu dahil olmak üzere pek çok Türk iş adamının iştirak ettiği bir resepsiyona katıldım. Bir milletvekilimiz meramını anlatmak için tercüman kullandı ve konuşmasının başında aynen şunu söyledi: “Türkiye’de aldığım İngilizce eğitimi bu konuşmayı yapmak için yeterli değil, bundan dolayı tercüman aracılığıyla düşüncelerimi dile getireceğim”
Okumaya devam et
Türkler olarak ahkam kesmeyi seven bir milletiz. Bir araya geldiğimizde yeri gelir memleketi yeri geldiğinde de dünyayı bile kurtarırız. Bazen eğitim sistemini eleştiririz ama bir yandan da kitap az okuduğumuzu kabulleniriz. Dizileri yerden yere vururuz ama izlemekten çekinmeyiz. Türkiye çelişkilerin olduğu yegane ülkelerden biridir bana göre. İnsanların çok konuştuğu, vakitlerini boş yerlerde bozuk para gibi harcadığı, İnternette gereksiz laf kalabalığının yapıldığı biricik ülkedir Türkiye.
Okumaya devam et
Sosyal medya denince ilk önce akla Facebook sonra da Twitter geliyordu. Şimdi de yakın arkadaşlarım Twitter’ın Facebook’tan üstünlüğünü anlata anlata bitiremediklerinden Twitter’ın Facebook’tan üstün yönlerini yazmaya karar verdim.
Okumaya devam et
Gündem olmayan bir kurum vardı, dayanamadık artık devletin bekası için örgütleri, iş adamlarını ve yazarları takip edip ispiyonlayan MİT’i de kendi gündemimizin içine sokmayı başardık. Demek ki içimizde biriktirmişiz. MİT’i de gündem yapmasak olmayacakmış. Onu gündeme alıp böyle önemli bir kurumumuzun varlığını da böylece öğrenmiş olduk.
Okumaya devam et
Hemen ümidinizi kırarak başlayayım, Türkiye’den silikon vadisinin çıkması halihazırda çok zor bir ihtimaldir. İnkübasyon merkezleri, yaratıcı internet fikirleri, büyük Teknoloji şirketleri, başarılı tekno-girişimciler ve tekno-yatırımcılar çıkabilir ancak bir silikon vadisinin çıkması devletin yapısı, politikası ve ekonomisi ile ilgili bir husustur.
Okumaya devam et
Steve Jobs‘ın öldüğü aynı ay bilgisayar dünyasının önemli bir ismi Dennis Ritchie de vefat etmişti. Dennis Ritchie günümüzde kullandığımız işletim sistemlerinin temelini oluşturan “C” programlama dilinin mucididir. Bilgisayar dünyasının atalarından kabul edilir. Steve Jobs’un ölümünün medyatik oluşu ve Dennis Ritchie’nin de hiç anılmayışı beraberinde ciddi bir tartışma başlattı.
Okumaya devam et
Teknoloji dendiğinde bürokratik olarak akla Ulaştırma Bakanlığı gelmektedir. Ulaştırma Bakanlığı Denizcilik, Kara, Hava ve Demir Yolu ve Haberleşme birimlerine sahiptir. Haberleşmeyi de içinde barındırdığından Ulaştırma Bakanlığı aynı zamanda Telekomunikasyon işlerine de bakmaktadır. Turkcell ve Turk Telekom gibi haberleşmeye dayalı sektörler halen bu bakanlığa bağlıdır. Şu anda “Haberleşme” ismiyle daha net kendisini ifade eden bu bakanlıktan sorumlu Bakanlık Binali Yıldırım’ın çalışmalarıyla devam etmektedir.
Okumaya devam et
Kolay kolay Türk dizilerini izlemeyen biri olarak “Ezel” dizisini ilk izlediğimde hayran kalıp müptelası olmuştum. Güzel bir kurguyla diğer dizilerden farkını gösterdiği gibi içindeki “Ramiz Dayı” da gönlümüzü fethetmişti. Ramiz Dayıyı ilk şunları söylerken tanımıştım: “Kaderimiz niye avucumuzun içinde yazılıdır bilir misin, gerektiğinde gizleyebilelim diye, niye bilir misin, çünkü güç gizden gelir. Gerçek niyetini kimse bilmiyecek. kaderin sırrındır; kaderini kimseyle paylaşmıycaksın.” diyerek dizinin özetini yapıyordu.
Okumaya devam et
2012’ye girdikten bir gün sonra Facebook sayfama “Çarşaf çarşaf noel fotoğraflarını yayınlayan Türk arkadaşlarıma saygımız sonsuz ancak marifet noel babayı tanımakta değil, asıl marifet Nasrettin Hoca’yı bütün aleme tanıtmakta… birinden hediye diğerinden zeka fışkırıyor..” deyince çevremden hem olumlu hem de olumsuz tepkiler almıştım. Niyetim kimseyi kırmak değildi, sadece Hristiyan ikonu olan bir pazarlama figürünü bizim aşırı sahiplenmemiz benim zoruma gitmişti o kadar. Gelen tepkilerden sonra bununla ilgili düşüncelerimi paylaşmaya karar verdim.
Okumaya devam et
Türk kültüründe yetişmiş birisinin en çok zorlanacağı şey büyük düşünmeyi terkedip küçük düşünmek olacaktır. Küçüklüğümüzden beri beynimizi “büyük düşün” sloganıyla yıkadılar. Hiç kimse küçük düşünmenin önemi üzerinde durmadı. Şanlı tarihimizde medeniyetler üstüne medeniyetler kurmuş, üç kıtada fetihler gerçekleştirmiş ve büyük zaferlere imza atmıştık. Bu kadar milli değerlerin ardından nasıl küçük düşünebilirdik.
Okumaya devam et
